ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Α.Ε.

Η ΑΝΑ.ΦΩ.Σ. είναι Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Φωτοβολταϊκών συστημάτων. Αυτό σημαίνει ότι είναι υπεύθυνη για την τήρηση των υποχρεώσεων των παραγωγών που έχουν συμβληθεί μαζί του, δηλαδή για την πληρωμή των εισφορών ανακύκλωσης τους, για την διενέργεια των απαραίτητων εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης και για την εν γένει προώθηση της ανακύκλωσης και της περιβαλλοντικά βιώσιμης αξιοποίησης των αποβλήτων ΗΗΕ.

Παραγωγός θεωρείται οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, διαθέτει στην Ελλάδα ή εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε επαγγελματική βάση, προϊόντα ηλεκτρικού ή ηλεκτρονικού εξοπλισμού ,ανεξάρτητα με το ποια τεχνική πωλήσεως χρησιμοποιεί, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως επικοινωνίας ή άλλου τρόπου διάθεσης στην αγορά.

Δηλαδή, το πρόσωπο που λογίζεται υπόχρεος παραγωγός μπορεί να :

• Είναι εγκατεστημένο στη χώρα και κατασκευάζει ΗΗΕ με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του ή αναθέτει τον σχεδιασμό ή την κατασκευή ΗΗΕ, τον οποίο διαθέτει στην αγορά με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του εντός της ελληνικής επικράτειας,

• Είναι εγκατεστημένο στη χώρα και μεταπωλεί εντός της ελληνικής επικράτειας με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του εξοπλισμό παραγόμενο από άλλους προμηθευτές, όπου ο μεταπωλητής δεν θεωρείται «παραγωγός» εφόσον η μάρκα του παραγωγού αναγράφεται στον εξοπλισμό

• Είναι εγκατεστημένο στη χώρα και διαθέτει στην αγορά κατ` επάγγελμα ΗΗΕ από τρίτη χώρα ή από άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή πωλεί ΗΗΕ στη χώρα μέσω εξ αποστάσεως επικοινωνίας απευθείας σε ιδιωτικά νοικοκυριά ή σε χρήστες πλην των ιδιωτικών νοικοκυριών και είναι εγκατεστημένος σε άλλο κράτος-μέλος ή σε τρίτη χώρα

Όποιος παρέχει αποκλειστικά χρηματοδότηση στο πλαίσιο ή βάσει χρηματοδοτικής συμφωνίας, δεν θεωρείται «παραγωγός», εκτός εάν ενεργεί επίσης ως παραγωγός όπως στις παραπάνω περιπτώσεις.

Οι εξελίξεις σε Ελλάδα και Ευρώπη, όσον αφορά τον τομέα της ανακύκλωσης αποβλήτων φωτοβολταϊκών πλαισίων είναι ραγδαίες. Με την Οδηγία 2012/19/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου 2012 «σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)» θεσπίστηκαν κανόνες για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΗΗΕ).

Στη χώρα μας, η ανανέωση του κανονιστικού πλαισίου που επέφερε η ψήφιση του Ν. 4819/2021, ο οποίος ενσωματώνει της ευρωπαϊκές οδηγίες περί ανακύκλωσης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού, γεννά την ανάγκη για δραστηριοποίηση των παραγωγών ΑΠΕ και την παραγωγή καινοτόμων λύσεων, με σκοπό την συμφέρουσα και βιώσιμη – σε περιβαλλοντικό αλλά και οικονομικό επίπεδο- απόσυρση και εναλλακτική διαχείριση των φωτοβολταϊκών πλαισίων που καθίστανται, με το πέρασμα του χρόνου, απόβλητα.

Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού» θεωρούνται οι εργασίες συλλογής, διαλογής, μεταφοράς, προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση, επεξεργασίας και ανάκτησης των Α.Η.Η.Ε., ώστε να εξυπηρετείται ένας χρήσιμος σκοπός. Εναλλακτική διαχείριση, συνεπώς, δε σημαίνει απαραίτητα ανακύκλωση∙ θα ήταν ορθό να πούμε ότι η ανακύκλωση αποτελεί μια επιλογή εναλλακτικής διαχείρισης ενός στοιχείου ΗΗΕ που έχει καταστεί απόβλητο.

Σύμφωνα με το κείμενο νομικό πλαίσιο τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης δεν μπορούν να εκτελέσουν τα ίδια εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης, αλλά συντονίζουν την διενέργειά τους, η οποία γίνεται μέσω του δικτύου συνεργαζόμενων επιχειρήσεων που είναι υποχρεωμένα να αναπτύσσουν. Μόνο στην περίπτωση που δεν υπάρχει ενδιαφέρον από την αγορά για την πραγματοποίηση εργασίας/-εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης δύναται το ΣΣΕΔ να εκτελέσει το ίδιο τις παραπάνω εργασίες.

Όπως κάθε στοιχείο ηλεκτρικού/ηλεκτρονικού εξοπλισμού, έτσι και το φωτοβολταϊκό πλαίσιο, καθίσταται απόβλητο μετά το πέρας του χρόνου ζωής του. Αυτός ο χρόνος ζωής, στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών πλαισίων, διαρκεί περίπου είκοσι έτη. Σε κάθε περίπτωση, ο χρόνος ζωής ενός Φ/Β πλαισίου ή εν γένει οποιουδήποτε εξαρτήματος ΗΗΕ μπορεί να προσδιοριστεί/ εξακριβωθεί με βάση τα τεχνικά εγχειρίδια του κατασκευαστή του.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι υπόχρεοι παραγωγοί υποχρεούνται να εκπληρώνουν τις νόμιμες υποχρεώσεις τους σχετικά με την εναλλακτική διαχείριση μέσω συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, είτε ατομικών (δλδ. οργάνωση κατά μόνας του δικτύου συνεργατών και διεκπεραίωση των εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης μόνο για τον ιδιοκτήτη-παραγωγό) είτε συλλογικών (ΣΣΕΔ) στα οποία ο υπόχρεος παραγωγός προσχωρεί με σύμβαση, με βάση την οποία αυτά αναλαμβάνουν την οργάνωση των εργασιών της εναλλακτικής διαχείρισης. Στην πραγματικότητα της αγοράς, υφίστανται κατά βάση συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων, τοπικής ή πανελλαδικής εμβέλειας, με τα οποία οι παραγωγοί συμβάλλονται.

Σύμφωνα με το κείμενο νομικό πλαίσιο, τα ΣΣΕΔ δεν μπορούν να δώσουν εγγυητικές επιστολές σε τρίτα πρόσωπα, με τις οποίες να εγγυώνται την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του συμβαλλόμενου παραγωγού δια των υπηρεσιών του λαμβάνοντος την επιστολή προσώπου.

Υπόχρεος παραγωγός για εναλλακτική διαχείριση φωτοβολταϊκών πλαισίων είναι:

• Όποιος κατασκευάζει φωτοβολταϊκά πάνελ εντός της Ελληνικής Επικράτειας.

• Όποιος είναι κατασκευαστής πάρκων και εισάγει πάνελ, προκειμένου να κατασκευάσει πάρκο με τη μέθοδο EPC (“ με το κλειδί στο χέρι”).

• Όποιος κατασκευάζει πάνελ σε ευρωπαϊκή χώρα (εντός Ε.Ε.) και τα παραδίδει στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως αν τα εισάγει ο ίδιος ή ο τελικός επενδυτής. Ο κατασκευαστής - παραγωγός στην ευρωπαϊκή χώρα έχει υποχρέωση ορισμού εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου, ο οποίος θα εκτελεί δι’ αυτού τις υποχρεώσεις σχετικά με την εναλλακτική διαχείριση.

• Όποιος είναι “διανομέας” και θέτει σε κυκλοφορία στην αγορά πάνελ (π.χ. ο έμπορος πάνελ. προσοχή αυτό δεν ισχύει στην προηγούμενη περιπτωση, δηλαδή στην εισαγωγή DDP